Mù Tạt

Mù tạt (wasabi) - Thứ gia vị không thể thiếu trong ẩm thực Nhật Bản. Mù tạt là một loại gia vị phổ biến, được chế biến từ cây mù tạt. Cây này bắt nguồn từ khu vực Địa Trung Hải và thường được trồng gần các loại rau giàu chất dinh dưỡng như bông cải xanh, cải bắp và mầm Brussels. 

Mù tạt tươiMù tạt tươi

Cả hạt và lá cây mù tạt đều được sử dụng trong ẩm thực. Hạt mù tạt thường được xay nhuyễn và sử dụng như một loại gia vị thơm ngon và thêm màu sắc vào các món ăn.

Ngoài ra, lá cây mù tạt cũng có thể được sử dụng để tạo hương vị độc đáo cho các món ăn. Đặc biệt, mù tạt còn được sử dụng làm phương thuốc trong y học cổ truyền ở nhiều nơi trên thế giới. Nó được cho là có nhiều lợi ích sức khỏe, bao gồm khả năng giảm viêm, làm dịu tiêu chảy và hỗ trợ tiêu hóa. Với sự phong phú về hương vị và tiềm năng chữa bệnh, mù tạt đã trở thành một thành phần quan trọng trong ẩm thực và y học truyền thống.

Mù tạt là gì?

Mù tạt, còn được biết đến với tên gọi mù tạc (phiên âm từ tiếng Pháp Moutard hoặc tiếng Anh Mustard), là thuật ngữ chỉ một số loại cây thuộc chi Brassica và chi Sinapis.

Hạt nhỏ của những cây này được sử dụng làm gia vị, sau khi được xay nhuyễn và pha trộn với nước, dấm hoặc các chất lỏng khác, tạo thành những loại bột nhão được gọi là mù tạt đã qua xử lý. Hạt mù tạt cũng có thể được ép để sản xuất dầu mù tạt, và lá non của cây mù tạt có thể được sử dụng như một loại rau xanh.

Cây mù tạtCây mù tạt

Mù tạt đã trở thành một trong những gia vị quan trọng, mang đến hương vị đặc trưng cho các món ăn từ thời xa xưa, đặc biệt trong nền ẩm thực châu Âu. Sau đó, thông qua sự giao lưu văn hoá với các nước châu Á, hạt mù tạt đã được khám phá và sử dụng phổ biến. Ngoài việc đóng vai trò là một loại gia vị, mù tạt còn đóng góp quan trọng trong việc tìm hiểu về hạt tiêu.

Các loại mù tạt phổ biến hiện nay:

Mù tạt xanh

Mù tạt xanh, còn được biết đến với tên gọi wasabi, là một loại gia vị được chiết xuất từ cải ngựa. Nó có hai dạng phổ biến là dạng bột và dạng kem, và khi được sử dụng, nhanh chóng mang đến một hương vị cay nồng đặc trưng lên mũi. Mùi cay mạnh này dễ bay hơi, do đó khi chế biến các món cơm nắm sushi, đầu bếp thường đặt mù tạt giữa lớp cá và cơm để giữ cho hương vị không bị mất đi.

Mù tạt xanhMù tạt xanh

Mù tạt xanh thường được sử dụng để làm nổi bật hương vị trong các món ăn sống như cá và hải sản, nơi mà vị cay nồng có thể khử mùi tanh và mang lại sự kích thích cho vị giác. Ngoài ra, mù tạt xanh cũng là một gia vị thú vị để ướp thịt cá, tạo nên hương vị đặc biệt và hấp dẫn.

Mù tạt vàng

Mù tạt vàng, với màu sắc tương đồng với mật ong hoặc nghệ, có dạng kem và mang đến vị nồng nhẹ, béo và hơi chua. Đây là một loại gia vị không thể thiếu khi làm sốt cho các món salad, tẩm ướp thực phẩm, hay ăn kèm với xúc xích nướng, bít tết, thịt nướng, bánh mì... Mù tạt vàng cũng là một lựa chọn tuyệt vời để giảm cảm giác ngán khi ăn các món có nhiều dầu mỡ, và loại bỏ mùi khó chịu của những món thịt nặng mùi như cừu, dê hay thịt thú rừng...

So với mù tạt xanh, mù tạt vàng mang đến sự đa dạng hơn trong cách sử dụng, dễ dàng kết hợp với nhiều món ăn khác nhau, tạo nên hương vị độc đáo và phong phú. Với mùi vị đặc trưng của mình, mù tạt vàng là một trong những thành phần quan trọng để làm cho món ăn thêm thú vị và hấp dẫn.

Mù tạt vàngMù tạt vàng

Mù tạt Meaux

Mù tạt Meaux là một loại mù tạt độc đáo với hương vị giòn cay, được tạo ra từ hạt mù tạt đen và kết hợp với giấm. Loại mù tạt này thường được sử dụng để tẩm ướp thực phẩm hoặc phết lên bề mặt miếng thịt sau khi nướng. Không chỉ hạn chế trong việc trộn các món ăn hay chế biến thịt nướng, mù tạt Meaux còn là một sự lựa chọn tuyệt vời để ăn kèm với hải sản.

Với mùi vị độc đáo và hấp dẫn, mù tạt Meaux tạo nên một lớp vị giòn cay mê hoặc cho các món ăn. Khi được dùng để tẩm ướp thực phẩm, nó mang đến sự cân bằng hài hòa giữa hương vị cay nồng và vị giấm, tạo nên một trải nghiệm ẩm thực thú vị. Đặc biệt, khi phết lên thịt sau khi nướng, mù tạt Meaux mang đến một lớp vị mặn, chua và hơi cay, tăng thêm sự đa dạng và hấp dẫn cho món ăn.

Không chỉ giới hạn trong việc chế biến các món trộn hay thịt nướng, mù tạt Meaux cũng là sự lựa chọn hoàn hảo để ăn kèm với hải sản. Khi kết hợp với hải sản tươi ngon, mù tạt Meaux tạo nên một sự pha trộn tuyệt vời giữa hương vị cay cay và tươi mát của hải sản, tạo ra một trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời và đầy cảm hứng.

Mù tạt Dijon

Mù tạt Dijon là một loại mù tạt tuyệt vời có màu vàng tươi, được chế biến từ hạt mù tạt đen đặc biệt, với phần vỏ được giữ nguyên. Nhờ sự kết hợp tinh tế với muối, rượu trắng và những gia vị khác, mù tạt Dijon mang đến một hương vị đa dạng, từ nhẹ nhàng đến cay nồng, khiến món ăn trở nên hấp dẫn hơn. Thường được sử dụng làm sốt hay trộn vào các món salad, mù tạt Dijon tạo nên sự phong phú và tinh tế cho khẩu vị. Với màu sắc sáng và vị thơm ngon, mù tạt Dijon là một thành phần không thể thiếu để làm cho các món ăn trở nên hấp dẫn và độc đáo.

Bột mù tạtBột mù tạt

Mù tạt dạng bột

Mù tạt dạng bột là một biến thể độc đáo của mù tạt, mang đến sự tiện lợi và linh hoạt trong sử dụng. Bột mù tạt được tạo ra bằng cách kết hợp muối, tiêu và hạt mù tạt, tạo nên một hỗn hợp tinh tế và thơm ngon. Khi sử dụng, bạn có thể thêm một chút nước cốt chanh vào bột, tạo nên một hỗn hợp đặc trưng, thêm độ tươi mát và hương vị đặc biệt.

Bột mù tạt có thể được chấm kèm với hải sản tươi ngon hoặc thịt nướng, tạo nên một sự kết hợp hài hòa giữa vị cay nồng của mù tạt và hương thơm đậm đà của các món ăn. Sản phẩm này không chỉ mang lại sự ngon miệng mà còn tiện lợi trong việc lưu trữ và sử dụng, là lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn thưởng thức hương vị đặc trưng của mù tạt mà không cần chuẩn bị công phu.

Mù tạt được làm từ gì?

Mù tạt làm từ một loạt các nguyên liệu khác nhau, tùy thuộc vào từng loại mù tạt cụ thể.

Mù tạt xanh làm từ rễ cây Wasabi, mang đến hương vị cay nồng, thích hợp để chấm sushi và sashimi. 

WasabiWasabi

Mù tạt vàng được kết hợp từ hạt mù tạt trắng kết hợp với đường, giấm và nghệ tươi, tạo nên màu vàng rực rỡ.  Mù tạt vàng có vị nồng nhẹ, thích hợp để ăn với xúc xích nóng và là thành phần trong các loại súp và nước sốt.

Mù tạt Meaux làm từ hạt mù tạt đen ép kết hợp với giấm, mang đến hương vị nóng và cay. Nó thường được sử dụng để ướp thức ăn hoặc phết lên bề mặt miếng thịt sau khi nướng, cũng như dùng kèm với hải sản.

Mù tạt Dijon xuất phát từ Pháp và làm từ hạt mù tạt đen nguyên vỏ kết hợp với rượu trắng. Mù tạt Dijon có màu vàng tươi, vị nhẹ đến cay nồng, thường được sử dụng làm sốt hoặc trộn salad.

Cũng có mù tạt dạng bột, được chế biến từ hạt mù tạt thô nghiền thành bột mịn, kết hợp với muối, tiêu và giấm. Loại mù tạt này thường được dùng để chấm kèm với hải sản hoặc thịt nướng.

Mù tạt Hà NộiMù tạt Hà Nội

Cuối cùng, mù tạt ngọt được làm từ hạt mù tạt kibbled kết hợp với đường, sốt táo hoặc mật ong. Loại này có nguồn gốc từ Áo và Thụy Sĩ.

Như vậy, mù tạt có một đa dạng nguyên liệu và hương vị, phục vụ cho nhiều món ăn khác nhau, từ món sushi truyền thống đến salad, thịt nướng và sandwich.

Tác dụng của mù tạt:

Mù tạt không chỉ là một gia vị hấp dẫn mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể. Cây mù tạt có nhiều loại khác nhau, và tất cả đều chứa đầy chất dinh dưỡng. Lá mù tạt có hàm lượng cao canxi, đồng, vitamin C, A và K, trong khi hạt mù tạt giàu chất xơ, selen, magiê và mangan.

Lá mù tạt có thể ăn sống hoặc nấu chín, và có thể được sử dụng tương tự như rau bina, nhưng mang đến hương vị đặc trưng và một chút hơi đất đen như củ cải. Hạt mù tạt có thể được ngâm trong sữa ấm, sau đó thêm vào salad hoặc rắc lên các món ăn nóng.

Chúng cũng có thể được xay thành bột hoặc dùng để làm sốt mù tạt. Sốt mù tạt được coi là một cách phổ biến để thưởng thức mù tạt. Với ít calo, sốt mù tạt đơn giản nhưng cung cấp chất sắt, canxi, selen và phốt pho cần thiết cho chế độ ăn hàng ngày. Mù tạt không chỉ là một loại gia vị, mà còn là một nguồn dinh dưỡng quan trọng cho chế độ ăn uống lành mạnh.

Tác dụng của mù tạtTác dụng của mù tạt

Mù tạt có khả năng chống lại bệnh tật

Mù tạt đã từ lâu được coi là một phương thuốc truyền thống chống lại nhiều loại bệnh khác nhau, và hiện nay cũng có các nghiên cứu khoa học hỗ trợ một số lợi ích tiềm năng của nó:

Mù tạt không chỉ là một gia vị hấp dẫn mà còn có lợi ích đáng kể trong việc chống lại một số loại bệnh. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh một số tác dụng tiềm năng của mù tạt:

Mù tạt có thể giúp chống lại ung thư. Glucosinolates có trong mù tạt đã được chứng minh qua các nghiên cứu trên ống nghiệm và trên động vật làm việc để tiêu diệt hoặc ngăn chặn sự lan truyền của tế bào ung thư.

Ngoài ra, mù tạt cũng có thể giúp giảm đường huyết. Một nghiên cứu cho rằng việc sử dụng thuốc hạ đường huyết kết hợp với mù tạt có thể giảm lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 hiệu quả hơn so với chỉ sử dụng thuốc.

Chống lại bệnh vẩy nến: Các nghiên cứu trên động vật đã cho thấy rằng chế độ ăn giàu mù tạt có thể giúp giảm viêm và thúc đẩy quá trình lành tổn thương do bệnh vẩy nến.

Mù tạt có tác dụng gìMù tạt có tác dụng gì

Giảm triệu chứng viêm da tiếp xúc Nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng hạt mù tạt có thể giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng và giảm triệu chứng viêm da tiếp xúc, một tình trạng da bị phát ban và ngứa sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng.

Chống nhiễm trùng: Một số nghiên cứu đã gợi ý rằng các chất chống oxy hóa trong mù tạt có thể cung cấp một số lượng chất bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn và nấm, bao gồm cảE. coli,B. subtilis vàS. aureus. Tuy nhiên, cần thêm nhiều nghiên cứu để xác nhận những kết quả này.

Tuy lợi ích của mù tạt có vẻ rất hứa hẹn, nhưng hiện tại, số lượng nghiên cứu hỗ trợ các lợi ích này vẫn còn hạn chế. Do đó, cần có thêm nhiều nghiên cứu để đưa ra kết quả rõ ràng hơn về những lợi ích đã đề cập.

Một số lưu ý khi ăn mù tạt

Khi tiêu thụ mù tạt, cần lưu ý một số điều quan trọng. Thông thường, ăn hạt mù tạt, lá hoặc bột mù tạt được coi là an toàn cho hầu hết mọi người, đặc biệt khi tiêu thụ ở mức độ trung bình trong chế độ ăn uống hàng ngày.

Mù tạtMù tạt

Tuy nhiên, việc tiêu thụ một lượng lớn mù tạt, như chiết xuất mù tạt nguyên chất, cần tránh vì có thể gây ra các vấn đề như đau bụng, tiêu chảy và viêm ruột. Thậm chí, đã có báo cáo về viêm da tiếp xúc sau khi sử dụng một miếng thuốc Trung Quốc chứa hạt mù tạt trực tiếp lên da.

Lưu ý khác cần nhớ đến là hạt và lá mù tạt chưa được nấu chín chứa một lượng đáng kể các hợp chất gây bệnh bướu cổ. Những hợp chất này có thể ảnh hưởng đến chức năng của tuyến giáp. Điều này không gây vấn đề cho những người có tuyến giáp bình thường, nhưng những người có tuyến giáp yếu nên xem xét ngâm, đun sôi hoặc nấu chín hạt và lá mù tạt trước khi tiêu thụ để giảm khả năng tác động của các hợp chất này. Việc chế biến mù tạt trước khi tiêu thụ giúp đảm bảo an toàn và hạn chế bất kỳ tác động tiêu cực nào đối với sức khỏe của tuyến giáp.

Bài viết này hy vọng đã cung cấp cho bạn một cái nhìn tổng quan về các loại mù tạt hiện có và cách sử dụng của chúng. Tận hưởng mùi vị độc đáo và truyền thống của mù tạt trong các món ăn tươi sống là một phần không thể thiếu trong ẩm thực Việt Nam.

Các bài viết khác